Kolombiya’da silahlı isyancı örgüt Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN), hükümet ile yaptıkları barış görüşmelerinin, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro’nun örgütün kendi içindeki birliğini sorgulaması nedeniyle krize girdiğini bildirdi.
ELN tarafından yapılan açıklamada, barış müzakerelerinin, Cumhurbaşkanı’nın kamuoyu önünde yaptığı eleştirilerden etkilenmemesi gerektiği belirtildi.
Açıklamada, Petrov’un örgüt içindeki birliği sorgulamasının barış görüşmelerini krize soktuğu ve tüm dünyaya karşı tutarlı olabilmeleri için hükümetin net konuşmasının önemi vurgulandı.
Hükümetten yapılan açıklamada da barış sürecinin “bölgelerdeki silahlı eylemlerin sona ermesi için önemli olduğuna” işaret edilerek hem hükümetin hem de ELN’nin silahlı çatışmaların sorumluluğunu üstlenmesi gerektiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Petro, ELN’nin kendi içindeki birliğini sorgulayarak ülke ordusuna “yasa dışı silahlı örgütleri finanse eden uyuşturucu kaçakçılığı gibi faaliyetlerle mücadele emri” vermişti.
3 yıl sonra müzakere masasına dönüş
Venezuela’nın garantörlük ve ev sahipliğinde başkent Karakas’ta bir araya gelen Kolombiya hükümeti ve ELN, 2019’da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım 2022’de yeniden başlatmıştı.
İlk tur görüşmelerinde 13 Aralık 2022’de ateşkese varılamamış ancak bazı bölgelerde insani yardım ve hapisteki ELN militanlarının şartlarını iyileştirme kararı alınmıştı.
Meksika’da 14 Şubat’ta başlayan ikinci tur barış görüşmeleri ise “ELN’nin siyasi statüsünün” tanınmasıyla tamamlanmıştı.
Hükümet ve ELN arasında üçüncü tur barış görüşmeleri de 2 Mayıs’ta, Küba’nın ev sahipliğinde başlamıştı.
Kolombiya’da cumhurbaşkanı seçimini kazanan ve 7 Ağustos 2022’de görevi devralan sol görüşlü Gustavo Petro, iktidara geldiğinde Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) ile 2016 Barış Anlaşması’nı uygulamaya ve ELN ile barış görüşmeleri yapmaya söz vermişti.
ELN ile müzakerelerin geçmişi
Kolombiya, ELN ile birçok kez yarıda kesilen müzakerelere eski Cumhurbaşkanı Juan Manuel Santos döneminde başlamıştı. Müzakereler, Ekvador’un garantörlük ve ev sahipliğinden çekilmesi üzerine Havana’ya taşınmıştı.
Uzmanlara göre, finansmanını uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı madencilik ve adam kaçırma gibi yöntemlerle sağladığı tahmin edilen ve 2 binden fazla mensubu bulunan ELN ile Kolombiya hükümeti arasındaki önceki müzakere girişimleri, örgütün içindeki dağınık güç ayrılığı ve radikal tavırlar nedeniyle ilerleyememişti.
Müzakereler, örgütün 2019’da bir polis okuluna düzenlediği ve 22 kişinin hayatını kaybettiği saldırının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.
